Fazilet Partisi

Bu konudaki temel ayrıntılar için Türkiye Cumhuriyeti'nde kapatılan siyasi partiler maddesine bakınız.

Fazilet Partisi (FP), Milli Görüş hareketi'nin Refah Partisi'nin Anayasa mahkemesi tarafından kapatılmasından (1998) sonra İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Onun kaderi de RP gibi oldu. Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları önce Türk Mahkemeleri sonra AİHM'nce haklı bulundu.FP Milletvekilleri Bekir Sobacı ve Nazlı Ilıcak'a siyaset yasağı getirildi. Partisiz kalan 100'ü aşkın milletvekili iki ayrı yeni parti çatısında toplandılar. Recai Kutan başkanlığındaki gelenekçi Saadet Partisi ve Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki yenilikçi (Ak Parti/AKP)

Kapatılması ve Sonrası [değiştir]

Dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş 7 Mayıs 1999’da Fazilet Partisi’nin kapatılması yönünde dava açtı. Vural Savaş gerekçe olarak Anayasa’nın 68. ve 69. maddelerinin ihlal edilmesini ve Fazilet Partisi’nin Refah Partisi’nin devamı olmasını gösterdi. Ayrıca kapatılan partilerin yöneticilerinin bir başka partinin yöneticisi ya da denetleyicisi olamayacağını ve partinin laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini öne sürdü. Vural Savaş, Anayasa Mahkemesi’ne sunduğu iddianamede kapatılan Refah Partisi milletvekillerinin birkaç gün içinde Fazilet Partisi’ne geçmelerinin, Necmettin Erbakan’ın Fazilet Partisi’ni yönetmesinin, Fazilet Partisi’nin kapatılan Refah Partisi’nin devamı olduğunu gösterdiği savunuldu. Erbakan’ın Balgat’taki evinde sürekli FP kurmayları ile görüşmesi, bayramda parti genel başkanıymış gibi FP’lileri gruplar halinde kabul etmesi kanıt gösterildi.

FP’nin kapatılma davası, 8 Mayıs 1999 günü işleme koyuldu. Dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, ilk incelemesini yapması için dosyayı raportöre havale etti. FP’nin kapatma davasında ilk incelemeyi 12 Haziran günü yapan Anayasa Mahkemesi, iddianamesini, FP’li Merve Kavakçı’nın TBMM’deki türban skandalına, FP’lilerin türban ve dini sömürü aracı yaparak, kolay yoldan oy toplamalarına, bunun da laikliğe aykırı olduğu tezine dayandıran Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş’ın belgelerini eksik buldu. Anayasa Mahkemesi, başsavcıdan başta Genel Başkan Recai Kutan olmak üzere, FP yöneticileri, milletvekilleri ve belediye başkanlarının kapatma gerekçesi olabilecek söz ve eylemlerini tek tek kanıtları ile sunmasını istedi. Bu sırada Show TV’nin, tarikat toplantısına katıldığını ortaya çıkardığı FP’li Aksaray Belediye Başkanı Ahmet Er hakkında 15 Haziran 1999 günü Ankara DGM Başsavcılığı soruşturma başlattı. Er’in katıldığı Ceylani Hizmet Vakfı’nın tarikat toplantısı ile ilgili haberin kaseti ve Erbakan ile Hatipoğlu’nun telefon görüşmesi kaydı Anayasa Mahkemesi’ne kanıt olarak sunuldu. Bu ses kaydında seçimlerin iptaliyle ilgili oylama konusunda Erbakan’la konuşan Hatipoğlu, "Meclis’te yaptığım usule, hukuka ve kurallara aykırı" demektedir ve Erbakan’dan talimat almıştır. Anayasa Mahkemesi, başsavcının sunduğu kanıtlar dolayısıyla FP’den savunma istedi ve partiye ek süre tanıdı. FP 10 Eylül 1999’da savunmasını verdi. Savunmada FP’nin RP’nin devamı olmadığı ve FP’ye yöneltilen suçlamaların dayanaksız olduğu ileri sürüldü. 13 Şubat 2000’de ise yakalanan Hizbullah militanı Dursun Uslu’nun, FP üyeliğini itiraf eden ifadeleri Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel tarafından ek delil olarak sunuldu. Nuh Mete Yüksel, 23 Şubat 2000'de FP’nin Sincan İlçe Örgütü’ne baskın düzenletti. Savcı Yüksel’in, yakalanan Hizbullah militanlarının FP Sincan İlçe Örgütü ile bağlantılarının tespiti üzerine, polisin baskın yapması talimatını verdiği bildirildi.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş’ın, 7 Mayıs 1999’da FP için açtığı kapatma davası, 19 ay sonra 16 Kasım 2000’de başladı. Mahkeme, milletvekillerinin sözlü savunmalarının alınması taleplerini reddetti. Mahkeme, bu kararını ise "bu davada şahısları değil, tüzel kişiliğin yargılandığı" gerekçesine dayandırdı.

Cumhurbaşkanı Sezer 18 Aralık 2000’de Yargıtay Başsavcılığı seçiminde 49 oy fark atan Vural Savaş’ın yerine, bu makama ikinci sıradaki Sabih Kanadoğlu’nu atadı. Bu karar FP’de kısa süreli bir sevinç yarattı. Yargıtay’ın yeni Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu 5 Şubat 2001’de FP hakkındaki kapatma davasında ek iddianame verdi. Kanadoğlu, ek iddianamede, Anayasa Mahkemesi’nin delil olarak kabul etmediği FP 1. Olağan Kongresi’ne ilişkin kasetleri dayanak göstererek, FP’nin kapatılan RP’nin devamı olduğu gerekçesiyle kapatılmasını istedi. FP 1. Olağan Kongresi’ne ilişkin kasetlerin Anayasa Mahkemesi’nce "iddianame tarihinden sonraki olayı içerdiği" gerekçesiyle delil kabul edilmediği anımsatılan ek iddianamede, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalarda CMUK hükümleri geçerli olsa da bu davaların ceza davası olarak kabul edilemeyeceği belirtildi. Anayasa Mahkemesi’nde bulunan FP 1. Olağan Kongresi’ne ilişkin kasetlerin çözümünden "Mücahit Erbakan-Erbakan nerede biz oradayız-İşte komutan işte asker" şeklinde tezahüratların yapıldığı ve dev ekrandan altyazı olarak "Mücahit Erbakan" yazısının geçtiği kaydedilen ek iddianamede, Anayasa Mahkemesi’nin 16 Ocak 1998 tarihinde RP’nin Anayasa’nın 68. maddesinin 4. fıkrasına göre "Laik cumhuriyet karşıtı eylemlerin odağı haline geldiği" gerekçesiyle temelli kapatılmasına karar verildiği hatırlatıldı. Bunun üzerine FP yine ek süre talep etti ve FP’nin kapatılma davası Anayasa Mahkemesi tarafından ancak 11 Haziran 2001 tarihinde görüşülmeye başlanabildi. Kapatma kararı 22 Haziran 2001’de verilerek Nazlı Ilıcak, Merve Kavakçı, Bekir Sobacı, Ramazan Yenidede ve Mehmet Sılay'a 5 yıl süreyle siyasi yasak getirildi. (Hürriyet gazetesinin arşivlerinden özetlenerek hazırlanmıştır.Daha sonra bu partinin devamı niteliğinde Recai Kutan önderliğinde Saadet Partisi ve Recep Tayyip Erdoğan önderliğindeki AKP kuruldu